بررسی امکان و ضرورت معاد
دسته بندي :
علوم انسانی »
معارف اسلامی و الهیات
بخشی از مقدمه:بحث ما درباره مسأله معاد است. مسأله معاد از نظر اهميت، بعد از مسأله توحيد مهمترين مسأله ديني و اسلامي است. پيغمبران (و بالخصوص آنچه از قرآن در باره پيغمبر ما استفاده ميشود) آمدهاند براي اينكه مردم را به اين دو حقيقت مؤمن و معتقد كنند: يكي به خدا (مبدأ) و ديگر به قيامت و يا فعلاً به اصطلاح معمول ما معاد مسأله معاد چيزي است كه براي يك مسلمان ايمان به آن لازم است، يعني چه؟ يعني در رديف مسائلي نيست كه چون از ضروريات اسلام است و ايمان به پيغمبر ضروري است، پس ايمان به آن هم به تبع ايمان به پيغمبر ضروري است. ما بعضي چيزها داريم كه بايد به آنها معتقد بود، به اين معنا كه اعتقاد به آنها از اعتقاد به پيغمبر منفك نيست، «بايد» به اين معناست نه به معني تكليف، به معني اين است كه انفكاكپذير نيست كه انسان به پيغمبر و اسلام ايمان و اعتقاد داشته باشد ولي به اين چيز ايمان نداشته باشد. مثلاً روزه ماه رمضان، ميگويند كه روزه ماه رمضان از ضروريات اسلام است. اگر كسي روزه نگيرد و بدون عذر روزه بخورد، اين آدم فاسق است ولي اگر كسي منكر روزه باشد، از اسلام خارج است، چرا؟ براي اينكه اسلام ايمان به وحدانيت خدا و ايمان به پيغمبر است و امكان ندارد كه كسي به گفته پيغمبر ايمان داشته باشد ولي روزه را منكر باشد، چون اينكه در اين دين روزه هست از ضروريات و از واضحات است، يعني نميشود انسان در ذهن خودش ميان قبول گفتههاي پيغمبر و منها كردن روزه تفكيك كند. ولي خود مسأله اعتقاد به روزه داشتن مستقلاً موضوع ايمان و اعتقاد نيست. يعني در قرآن هيچ جا وارد نشده : « كساني كه به روزه ايمان ميآورند». اما گذشته از اينكه مسأله معاد و قيامت مثل روزه از ضروريات اسلام است (يعني نميشود كسي معتقد به پيغمبر باشد ولي منكر معاد باشد ) در تعبيرات قرآن كلمه ايمان به قيامت، ايمان به يوم آخر آمده است، يعني پيغمبر مسأله معاد را به عنوان يك چيزي عرضه كرده است كه مردم همانطوري كه به خدا ايمان و اعتقاد پيدا ميكنند، به آخرت هم بايد ايمان و اعتقاد پيدا كنند، كه معني آن اين ميشود كه همينطوري كه خداشناسي لازم است ( يعني انسان در يك خدي مستقلاً با فكر خودش بايد خدا را بشناسد) در مسأله معاد نيز انسان بايد معادشناس باشد, يعني پيغمبر نيامده است كه در مسأله معاد بگويد چون من ميگويم معادي هست شما هم بگوييد معادي هست، مثل اينكه من گفتم روزه واجب است شما هم بگوييد روزه واجب است ، نه . ضمناً افكار را هدايت و رهبري و دعوت كرده كه معاد را بشناسند، معرفت و ايمان به معاد پيدا كنند.
فهرست مطالب:مقدمه
۱- پیشینه تاریخی
بازگشت، چگونه؟!
۲- فلسفه معاد
الف ـ واژه دنیا
ب ـ دنیا برای آخرت
ج- از دنیا باید به میزان نیاز برگرفت
د- معانی دنیا و آخرت
هـ ـ تفاوت انبیاء و اولیاء با سایر مردم در توجه به دنیا
و- دنیا دار ثواب و عقاب نیست
ز- محرومیت انسان از دنیا نشانه لطف حق به اوست
ح- تفاوت آتش دوزخ با آتش دنیا:
ط- شناخت دنیا و آخرت موجب حب آخرت
ی- نقد نظریه غلبه خوب یا رجاء در دنیا و آخرت
ک- رسوایی جدال کننده در دنیا و آخرت
ل- عدم معرفت حقیقت نعمت و عذاب آخرت در این دنیا
م- در نکوهش دنیا
ن- در صفت دنیا
س- در باب فانی بودن دنیا
ع- در فضیلت پیامبر و تحقیر دنیا
ف- در توصیف دنیا و آخرت
۴/۲- دلایلی بر قاطعیت و اثبات معاد
۱/۴/۲- آفرینش نخستین دلیل قاطعی است بر معاد
۲/۴/۲- اعتقاد به معاد یک امر فطری است.
۳/۴/۲- بازتاب معاد در زندگی انسانها
۴/۴/۲- دلایل عقلی معاد
الف- برهان حکمت
ب- برهان عدالت
ج ـ برهان هدف
د ـ برهان نفی اختلاف
۵/۲- قرآن و مسئله معاد
۱/۵/۲- معاد جسمانی
۲/۵/۲- استدلالهای قرآن بر معاد
۳- مرگ
۱/۳- ماهیت مرگ از نظر قرآن
۲/۳- در آستانه مرگ
۳/۳- فشار قبر
۴/۳- خوف از مرگ
۵/۳- تناسب صورت اخروی با ملکات نفس در هنگام مرگ
۶/۳- علل کراهت ناقصان و متوسطان و کاهلان از موت
۷/۳- مومنان از مرگ کراهت ندارند بلکه ترسانند
۸/۳- دیدار پیامبر ، ائمه و فرشتگان هنگام مرگ
۹/۳- در سفارش به تقوی و ذکر مرگ
۱۰/۳-برزخ
۴- معانی روح
۱ / ۴- مسأله روح در قرآن
۲/۴- اشکال کافران و پاسخ قرآن
۵- عقاید معتقدان به تناسخ
۶- خصوصیات زندگی روح در عالم برزخ
۷- قیامت
۱/۷- افراد در قیامت چگونه میشوند
۲/۷- نامه اعمال انسانها
۳/۷- رستاخیز بزرگ
۱/۳/۷- پرسش و حسابرسی اعمال
۲/۳/۷- پل صراط یا گذرگاه خطرناک دوزخ
۳/۳/۷- گواهان محشر
۴/۳/۷- نابودی جهان و زنده شدن مردگان
۵/۳/۷- شبه آکل و مأکول
۶/۳/۷- قطعیت قیامت کبری از نظر قرآن
۷/۳/۷- استدلالهای قرآن در مورد قیامت
۸/۳/۷- شفاعت
۸- بهشت و جهنم
۱/۸- بهشت
۲/۸- جهنم
۳/۸- اختلاف در مخلوق و موجود بودن بهشت
۴/۸- خداوند جوینده دانش را به بهشت میبرد
نتیجه
فهرست منابع و مأخذ
-
راهنمای استفاده:
مناسب جهت استفاده دانشجویان رشته معارف اسلامی و الهیات
-
محتوای فایل دانلودی:
در قالب فایل word و قابل ویرایش